Europese Toegankelijkheidswet (EAA)
De Europese Toegankelijkheidswet (EAA, European Accessibility Act)
De EAA stelt de hele keten van bepaalde producten en diensten in de particuliere en commerciële sector verplicht Digitaal Toegankelijk te zijn.
De EAA gaat 28 juni 2025 in en staat ook bekend als de Europese Toegankelijkheidswet.
De EAA is daarmee een Europese richtlijn die een stap verdergaat dan de wet- en regelgeving die al geldt voor (semi)overheid ten aanzien van Digitale Toegankelijkheid (de Web Content Accessibility Guidelines WCAG 2.1 AA / 2.2 AA).
Een stap verder dan de wereldwijde WCAG-richtlijnen
Voor (semi)overheidsorganisaties gelden sinds september 2020 al richtlijnen. Deze richtlijnen zorgen ervoor dat digitale producten van de overheid zoals websites, apps, intranet en extranet Digitaal Toegankelijk zijn. Dit betekent dat bezoekers met een permanente, tijdelijke of situationele beperking (visueel, auditief, cognitief, motorisch, fysiek) altijd en overal toegang hebben tot alle informatie. Deze WCAG-richtlijnen gelden overigens wereldwijd.
Op wie is de EAA van toepassing
De European Accessibility Act (EAA) geldt per 28 juni 2025 voor alle particuliere en commerciële bedrijven. Waar dus met het Tijdelijk besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid eerst alleen de (semi)overheidsinstellingen moesten voldoen, wordt met de EAA alles en voor iedereen, alles met betrekking tot Digitale Toegankelijkheid, breder getrokken.
De EAA stelt nieuwe minimum toegankelijkheidseisen voor een reeks aan producten en diensten, waaronder dus ook webshops. Zie ook hierna de uitzonderingen voor bijvoorbeeld kleine ondernemers (micro-ondernemingen).
De EAA geldt voor
- Alle 27 EU-landen (lidstaten)
- Alle landen die zaken doen met EU-landen
- Fabrikanten
- Importeurs
- Leveranciers
- Distributeurs
- Dienstverleners
Op wat is de EAA van toepassing
De onderverdeling is te maken in Producten en Diensten.
Producten
- computers en besturingssystemen
- betaalterminals en bepaalde zelfbedieningsterminals zoals geldautomaten
- kaartverkoop- en incheckautomaten
- interactieve zelfbedieningsinformatieterminals
- smartphones en andere apparatuur voor toegang tot telecommunicatiediensten
- televisieapparatuur met digitale televisiediensten
- e-readers.
Diensten
- telefoniediensten
- diensten voor toegang tot audiovisuele mediadiensten
- bepaalde elementen van lucht-, bus-, spoor- en watervervoersdiensten, zoals websites, mobiele diensten, elektronische tickets, informatie
- consumenten bankieren
- e-boeken
- e-commerce (alle online verkoop van fysieke producten en ook van digitale producten en diensten
- antwoord op noodoproepen naar het unieke Europese nummer ‘112’.
De EAA is niet van toepassing op
- vooraf opgenomen, op tijd gebaseerde media, zoals video’s en dia’s of kantoorbestandsformaten gepubliceerd vóór 28 juni 2025
- online kaarten die als essentiële informatie op een toegankelijke digitale manier wordt aangeboden
- websites en andere archiefvormen die inhoud bevatten die na 28 juni 2025 niet is bijgewerkt of bewerkt
- specifieke producten en diensten waarvan het aanpassen aan de EAA een “buitensporige last” met zich meebrengt of de aard ervan te drastisch verandert
- micro-ondernemingen die diensten verlenen. Een micro-onderneming is een onderneming met minder dan 10 werknemers en een jaaromzet of een jaarlijks balanstotaal van ten hoogste 2 miljoen euro.
LET OP: Micro-ondernemingen die diensten aanbieden (hoofdstuk 2, artikel 4, lid 5 van de richtlijn, Memorie van Toelichting kamerstuk) zijn vrijgesteld van de toegankelijkheidsvoorschriften en van elke verplichting in verband met de naleving van die voorschriften. Met als reden dat het uitvoeren van de in artikel 14 van de richtlijn omschreven beoordeling voor dienstverlenende micro-ondernemingen op zichzelf een onevenredige last zou vormen. Micro-ondernemingen die producten aanbieden moeten de voorschriften wél naleven!
11 voordelen voor de ondernemer
Kleine ondernemingen, kleine(re) webshops (een micro-onderneming zie hierboven) hoeven dus niet te voldoen aan de EAA. Maar… volgt er meteen! Realiseer je goed: een webshop die Digitaal Toegankelijk is kent namelijk maar liefst 11 voordelen. Dat zit ‘m onder meer in het feit dat zowel qua Techniek, Vormgeving als Content je webshop vele malen beter presteert. En bijvoorbeeld Google waardeert dit, dus tel uit je winst.
Wist je dat één op de vier mensen in Nederland te maken heeft met enige vorm van een beperking?
Meer dan 80 miljoen mensen in de EU leven met een of andere vorm van beperking. Met een vergrijzende samenleving neemt het aantal toe.
Waarom is de EAA belangrijk
De Europese Toegankelijkheidswet is belangrijk omdat een omvangrijk deel van de Europese bevolking een beperking of handicap ervaart. Cijfers van de Europese Unie (EU) tonen dat dit geldt voor 1 op de 4 Europeanen. Dit is voor de Nederlandse bevolking hetzelfde: circa 1 op de 4 inwoners heeft moeite met het internet in de meest brede zin van het woord. Met een vergrijzende samenleving neemt het aantal toe. Verder wordt tot de beperkingen ook een minder digitale vaardigheid gerekend door laaggeletterdheid.
Iedereen moet zelfstandig mee kunnen doen
De Europese Unie (volgens het Handvest van de grondrechten van de EU) vindt het belangrijk dat mensen met een handicap geholpen worden zodat ze zelfstandig kunnen zijn, meedoen in de samenleving en een baan kunnen vinden. De wetten van de EU zeggen ook wie precies wordt gezien als iemand met een handicap en ze volgen daarvoor onder meer de wetgeving van de Verenigde Naties die door alle EU-landen is ondertekend.
Wordt er gecontroleerd op de EAA
Jazeker. De uitvoerende macht van de EU, de Europese Commissie, zal zelf toezicht houden “op vertegenwoordigers van autoriteiten voor markttoezicht en naleving van diensten, en van belanghebbenden, waaronder gehandicaptenorganisaties.” Met andere woorden, het zal onder meer samenwerken met gehandicaptenorganisaties en andere groepen om ervoor te zorgen dat bedrijven zich aan de EAA-voorschriften houden. En ze houden toezicht op de afzonderlijke lidstaten.
Nationale toezichthouders
De nationale autoriteiten, dus van de afzonderlijke lidstaten, bepalen op hun beurt welke instanties in eigen land het toezicht zullen uitoefenen en hoe dat concreet zal gebeuren. Voor Nederland zijn dit 6 verschillende instanties, waaronder de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
De lidstaten moeten ervoor zorgen dat de wet correct wordt toegepast door consumenten, overheidsinstanties, particuliere verenigingen of andere relevante organisaties. Zij moeten de mogelijkheid bieden naar de rechter te stappen wanneer niet aan de European Accessibility Act wordt voldaan.
Handhaving en sancties
De wet voorziet in sancties wanneer niet aan de EAA wordt voldaan. Naast het betalen van een boete moeten de marktdeelnemers (fabrikant, importeur, distributeur) de kwestie oplossen. Om de hoogte van de boete te bepalen wordt rekening gehouden met de omvang van de niet-naleving, waaronder “de ernst ervan, het aantal niet-conforme eenheden van de producten en het aantal getroffen personen”.
Aanvullend, wat verstaat de EAA onder
- Toegankelijkheid: ontwerp van producten, apparaten, diensten of omgevingen die door mensen met een handicap op voet van gelijkheid met anderen kunnen worden gebruikt.
- Producten: een stof, preparaat of goed dat wordt geproduceerd via een productieproces (anders dan voedsel, diervoeder, levende planten en dieren of producten van menselijke, plantaardige en dierlijke oorsprong voor toekomstige reproductie).
- Persoon met een handicap: iemand met een langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuiglijke beperking die, in wisselwerking met verschillende barrières, een volledige, effectieve deelname aan de samenleving op voet van gelijkheid met anderen kan belemmeren.
Handvest grondrechten van de EU
Het Handvest van de grondrechten van de EU erkent en respecteert het recht van personen met een handicap om te profiteren van maatregelen die bedoeld zijn om hun onafhankelijkheid, sociale en beroepsintegratie en deelname aan het gemeenschapsleven te garanderen.
Verdrag van de VN inzake de rechten van personen met een handicap
De richtlijn (de EAA) definieert mensen met een handicap in overeenstemming met het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap, dat door alle EU-landen is geratificeerd.
Bron: Startblok5 (met toestemming) en Europese Unie, Documenten 32019L0882. Klik hier voor de officiële tekst en samenvatting op de EU-website.
