Web Content Accessibility Guidelines (WCAG)

WCAG geldt wereldwijd

De Web Content Accessibility Guidelines (de WCAG-richtlijnen), zijn internationaal vastgesteld. De eerste versie dateert al van 1999: Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 1.0.
Digitale toegankelijkheid is dus niet nieuw en niet alleen Nederlands of alleen Europees. Digitale toegankelijkheid is wereldwijd van toepassing en wordt ook in Nederland wel aangeduid met de Engelse term ‘accessibility’.


De WCAG komen ook voort uit het VN-verdrag Handicap en geldt in Nederland sinds 2016. Het doel van het verdrag is de positie van mensen met een beperking (slechtziend, blind of doof, een lichamelijke of verstandelijke beperking of psychische problemen) te verbeteren.

Wat is Digitale Toegankelijkheid

Digitale toegankelijkheid betekent dat jouw website of webshop of app voor iedereen goed te lezen, te horen, te begrijpen en te gebruiken is. Ook voor mensen met minder digitale vaardigheden of met een functionele beperking. Of dat nou permanent, tijdelijk of situationeel is.

Bij het toepassen van toegankelijkheidsmaatregelen wordt rekening gehouden met visuele, auditieve, fysieke, spraak-, cognitieve en neurologische beperkingen.

Iedereen moet mee kunnen komen met alles wat zich in onze digitale samenleving afspeelt. Digitale toegankelijkheid is daarom belangrijk.

Wat zijn toegankelijke websites

Toegankelijke websites zijn websites die bezoekers met een functionele beperking kunnen zien, bedienen en begrijpen. De sites werken goed met ondersteunende technologieën zoals schermlezers, bieden alternatieve media voor andere beperkingen en maken navigatie mogelijk met andere apparaten dan een muis.
Toegankelijkheid garandeert niet alleen bruikbaarheid voor mensen met een beperking, maar helpt ook om de algemene gebruikerservaring te verbeteren.

Iedere gebruiker moet een zelfde toegang hebben tot jouw website, webshop of app.
Denk ook aan bezoekers met veranderende vaardigheden als gevolg van veroudering.

Enkele cijfers

Totaal telt Nederland ruim 4,5 miljoen mensen met een beperking en 1.500.000 laaggeletterden = totaal meer dan 25% van de Nederlandse bevolking.

  • Blinden 78.000
  • Slechtzienden 238.000
  • Kleurenblinden 700.000
  • Doven en slechthorenden 1.300.000
  • Lichamelijk gehandicapten 1.500.000
  • Dyslectici 825.000
  • Laaggeletterden 1.500.00

WCAG kent 4 principes

1. Waarneembaar

is de inhoud voor iedere gebruiker beschikbaar? Dit helpt ons om steeds in gedachten te houden dat alleen omdat iets waarneembaar is met één zintuig, zoals zicht, dit niet betekent dat alle gebruikers de inhoud tot zich kunnen nemen. De tekst op de website moet bijvoorbeeld kunnen worden voorgelezen door een schermlezer en video’s moeten zijn voorzien van ondertiteling. Ofwel: er is altijd een alternatief in geschreven tekst.

2. Bedienbaar

Stel, je kan de muis niet gebruiken, doen alle functionaliteiten het dan nog steeds? Kan je navigeren, heen en weer klikken, naar een volgende pagina? Als je slechtziend of blind bent, zijn invoervelden van formulieren te gebruiken?

3. Begrijpelijk

 Is én de inhoud én de techniek logisch, goed leesbaar en duidelijk? Tijdens het gebruik van de website mag je niet in verwarring raken, wat er nou precies wordt bedoeld of waar je wel of niet kan klikken. En als het dan niet duidelijk is, helpt het wanneer begrijpelijk en helder wordt toegelicht waarom de website anders reageert dan jij verwacht.

4. Robuust

Het mag niet uitmaken of je de website op je computer, een tablet of op je mobiel bekijkt. Het mag ook niet uitmaken wat voor soort mobiel je hebt, welk merk of welk type. En de webbouwer heeft ook rekening gehouden met elk type browser (Chrome, Edge etc.).

Onder de 4 principes hangen 13 richtlijnen met (voor WCAG 2.1) totaal 78 toetsbare succescriteria: 30 op niveau A, 20 op niveau AA, 28 op niveau AAA.

Digitale toegankelijkheid heeft invloed op

Techniek

Denk bij techniek aan alles wat de (web-)bouwer ‘aan de achterkant’ bouwt en programmeert. Bijvoorbeeld de weergave van hyperlinks en tabellen. Denk aan de dikte van het randje van de invulvelden. De navigatie en de taal die in content wordt gebruikt. Is de website te gebruiken op een mobiele telefoon, ongeacht merk of type? Kan je inzoomen op tekst of een plaatje?
Hoe ‘schoner’ de HTML-code, hoe gemakkelijker bijvoorbeeld voorleessoftware ermee overweg kan. De bezoeker van jouw website, webshop of app kan vervolgens deze goed en eenvoudig lezen, beluisteren, begrijpen en gebruiken.

Content en vormgeving

Dit gaat over alle inhoud op je website. Over elk stukje digitaal gepubliceerde inhoud. Dus alle tekst, foto’s, video’s, Pdf’s en afbeeldingen. Hier valt ook het icoontje van het winkelmandje onder. Net als de pijltjes om naar links of rechts te klikken en de invulvelden van een contactformulier.

Het gaat ook over de koppenstructuur die is aangebracht in de content, het kleurgebruik en leesniveau. Alles wat jij ‘aan de voorkant’ ziet, hoort en nodig hebt om de website, webshop of app goed te kunnen gebruiken.

WCAG 2.2 per 5 oktober 2023

Sinds 5 oktober 2023 is het aantal succescriteria voor categorie A en AA uitgebreid met 6. Eén bestaande is komen te vervallen (Succescriterium 4.1.1. Parsen). De uitbreiding met 6 nieuwe wordt nu de WCAG 2.2 genoemd.
Deze komen dus bij de al geldende binnen de WCAG 2.1, zie ook hierboven. De uitbreiding zit voornamelijk in Bedienbaar en deels ook in Begrijpelijk. Op de website van W3C (World Wide Web Consortium) vind je alles onder elkaar.


De officiële ingangsdatum is nog niet bekendgemaakt. Eerst moet de norm EN 301 549 (en dus ook de rapportage) op de nieuwe 2.2 worden aangepast. Onofficieel geldt, sinds de presentatie, deze nieuwe versie 2.2. al wel. Voor overheidsorganisaties geldt nog de WCAG 2.1. met de aanbeveling te voldoen aan 2.2.

Bron, met toestemming: Startblok5